فردوسی به صراحت میگوید با رنج سیساله شاهنامه را سروده تا ایرانی زنده بماند
تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۵۷۷۳۹
به گزارش گروه فرهنگ خبرگزاری علم و فناوری آنا، مراسم روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، روز دوشنبه، بیستوپنجم اردیبهشتماه ۱۴۰۲، با حضور چهرههایی همچون محمدعلی موحد، محمود عابدی، علیاشرف صادقی و فتحالله مجتبایی در تالار قلم سازمان اسناد و کتابخانه ملّی برگزار شد.
فریبا شکوهی که اجرای مراسم را برعهده داشت در سخنانی درباره زبان فارسی و فردوسی بیان کرد: آنچه فردوسی را جاودان کرده، شکوه سخن و کلام جادویی اوست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سپس علیرضا مختارپور، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملّی، در سخنانی با خوشآمدگویی به حاضران، از اعضای فرهنگستان برای تدوین استاندارد نویسهگردان تشکر کرد.
او همچنین با اشاره به اهمیت ثبت و ضبط تاریخ شفاهی به ویژه خاطرات شفاهی چهرههای فرهنگی، از اعضای فرهنگستان خواست ترتیبی اتخاذ داده شود که همه تجارب آنها ثبت و حفظ شود و انتشار یابد.
در ادامه مراسم غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سخنانی اظهار کرد: خوشحالیم میتوانیم در پرتو روشن زبان فارسی دور هم جمع شویم و سخن بگوییم. آنچه برای زبان فارسی کردهایم درخور شأن زبان فارسی و مقام بلند فردوسی نیست و باید جشنهای مفصلتر و باشکوهتری را برپا کنیم.
او افزود: زبان فارسی، زبان ملی ما ایرانیان است و رشته پیوند ما با پیشینیان و نیز رشته پیوند هموطنان معاصر ما در سراسر کشور و رشته پیوند ما و همه ملتهای دیگری که زبانشان زبان فارسی است مانند تاجیکستان و افغانستان که پاسداران زبان فارسی بوده و هستند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی خاطرنشان کرد: زبان فارسی کلید در گنجینه همه معارفی است که در طول هزار سال به این زبان نوشته شده است. پاسداری از زبان فارسی، پاسداری از هویت ملی، پاسداری از وحدت ملی و پاسداری از فرهنگ اسلامی و ایرانی و پاسداری از بخش مهمی از معارف بشری است که برای مردم جهان، سودمند تواند بود. بجاست روز ملی زبان فارسی، روز فردوسی بزرگ هم باشد.
غلامعلی حداد عادل ادامه داد: فردوسی به صراحت میگوید با رنج سیساله شاهنامه را سروده تا ایرانی زنده بماند و در کتاب خود معارف معنوی و اسلامی را به کار برده است. این کتاب در عین این که پشتوانه زبان فارسی بوده، کتاب معنوی و دینی و اخلاقی و خردورزی بوده است و شگفتا مقبول طبع همه گروههای اجتماعی از عامه مدرسه نرفته تا استاد دانشگاه رفته است.
او با تأکید بر اینکه پاسداری از زبان فارسی وظیفه همگانی است و تنها وظیفه دستگاه خاصی نیست، گفت: آموزش و پرورش در رأس نهادهایی است که سرنوشت زبان فارسی به دست آنهاست. اگر فرزندان زبان فارسی درست بیاموزند بار دستگاههای دیگر سبک میشود. در میان دستگاهها، فرهنگستان بار سنگینی بر دوش دارد و با آگاهی از واقعیت دیروز و امروز زبان فارسی، میباید هوشمندانه تحولات جهانی را رصد کند و پیش اندیشی و پیشآگاهی داشته و برای حفظ زبان و نشاط افزونتر آن برنامهریزی کند.
به گفته حداد عادل، فرهنگستان تاکنون توانسته بیش از ۶۵هزار معادل فارسی اصطلاحات علمی و فنی به تصویب برساند و کار مهم دیگری تألیف فرهنگ جامع زبان فارسی است. و سامان بخشیدن زبان فارسی در فضای مجازی برنامه دارد و مطلوب ماست حاصل نشده است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با ابراز نگرانی برای ناهنجاری ها و ناروایی ها به زبان فارسی، هشدار داد: در شأن ملت ایران نیست که بر سر در مغازهها و شرکتها و موسسات شاهد نامهای بیگانه باشیم و این گناه بخشودنیای نیست. این اقدام خلاف قانون است و در شأن ملت ایران نیست که نام کالاها و محصولات به ویژه محصولات غذایی به زبان فرنگی و به خط فرنگی باشد. هم خلاف قانون است و هم شایسته ملت نیست.
در ادامه سیّد تیمور محرابی از کرمانشاه در سوگ سهراب خواند.
گلرخسار صفیآوا ، شاعر تاجیک و عضو فرهنگستان: نیز در سخنانی گفت: عجیب است فردوسی دهقان بود، اما بزگترین کتاب سیاسی جهان را نوشته است. خیال میکنم، هیچکس تاکنون شاهنامه را تا آخر نخوانده و اگر خواندن درک نکرده است. ما آریایی خوشبختم و خداوند ما را دوست داشته که شاهنامه و مثنوی دارد. خوش وقتم که مادر مادر من با این زبان لالایی گفتند و من هم به فرزندانم با این زبان لالایی گفتم و دیگرانی هم لالایی گفتهاند. این برای ما و شما کافی است.
او تأکید کرد: برای از بین رفتن فارسی خطر ندارم. این زبان مثل رودهای کوهستان در مسیر با سنگهای برخورده و مانند آب چشمه پخته شده است. ما در سالهایی که از ایران فاصله داشتیم همه چیز را گم کردیم اما زبان فارسی را گم نکردیم. زمانی که بعد از سالها به ایران آمدم، احساس کردم به خانه خودم آمدم. سخن گفتن به زبان فارسی مانند سخن گفتن به آوای فرشتگان است. شاهنامه برای مرد ها گاهنامه و برای مادران آهنامه است. شاهنامه وطن است.
سرور مولایی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در سخنانی با تشبیه زبان فارسی به اقیانوسی عظیم اظهار کرد: هرچقدر معرفت ما نسبت به این زبان، افزایش پیدا کند، عشق ما به زبان فارسی بیشتر میشود. اگر عشق ما به زبان فارسی از سر معرفت باشد، عمق بیشتری خواهد داشت و حساسیتهای ما در باب نگهداری این زبان بیشتر خواهد بود.
او خاطرنشان کرد: وقتی از زبان فارسی در افغانستان صحبت میشود، ما یک بحث نادرستی داریم که متاسفانه در اذهان عمومی جا افتاده همیشه پیش میآید، تقسیم زبان فارسی به قلمرو جغرافیایی موجوداست. امروز جغرافیای زبان فارسی به ۳ کشور محدود میشود اما جغرافیایی حقیقی زبان فارسی گستردهتر از این موارد است. باید به فرزندانمان یا د دهیم که جغرافیای زبان فارسی، محدود به جغرافیای سیاسی امروز نیست.
سرور مولایی در ادامه توضیحاتی درباره شاهنامه پژوهی در افغانستان داد.
در ادامه مراسم، عاشیق احد ملکی به زبان ترکی رزم رستم و سهراب را اجرا کرد.
نظامالدین زاهدی، سفیر جمهوری تاجیکستان در ایران با تشکر از سازماندهی این همایش و ابراز خوشحالی از حضور این کشور در نمایشگاه بینالمللی کتاب گفت: زبان فارسی زبان مشترک ماست که در تاجیکستان به آن تاجیک میگویند و بیانگر ارزشهای اصیل تاریخی و فرهنگی و دینی مردم فارسی زبان در طول تاریخ بوده است که یک گنجینه تقسیمناپذیر است و به مردم فارسی زبان تعلق دارد.
او اضافه کرد: امروز زبان فارسی مشترک ما را میتوان به یک درخت شبیه کرد که ریشههای عمیق تاریخی دارد و امروز وظیفه ما این است که این زبان را از گزندها حفظ کنیم.
زاهدی با اشاره به اهمیت پاسداشت زبان فارسی گفت: امروز وظیفه ما پاسداری زبان فارسی است و برای رشد و نبوغ آن باید تلاش کنیم. اخیرا در تاجیکستان تلاشهایی برای حمایت از زبان تاجیکی و فارسی درحال انجام شدن است و از طرفی کتاب دانشنامه زبان تاجیکی نیز تألیف شد که دستاوردهای زبان تاجیکی را دربر گرفته است. امیدوارم که فرهنگستان زبان و ادب فارسی این کار را سرپرستی کند تا ما این دانشنامه را داشته باشیم.
غلامحسین غفاری از تربت جام هزارگی با دو تار قطعهای درباره فردوسی خواند.
حجابی کرلانگیج، سفیر ترکیه ایران، اظهار کرد: نیاکان ما از این سرزمین به آناتولی کوچ کردند و بهرهای از زبان فارسی برده و صدای فارسی را به همه رساندند. نیاکان ما تلاشهایی در پاسداشت زبان فارسی داشتند و با برگردان آثار فارسی در معرفی آنها تلاش کردند تا همه بشریت از آن استفاده کنند.
به گفته او، شاهنامه در نوع تاریخنویسی ترکیه تأثیر داشته و برای شاهزادهها و سلطان ها شاهنامههایی نوشته شده که از نظر ادبی ارزش چندانی ندارند اما از نظر تاریخی اهمیت بسیاری دارند.
سفیر ترکیه در ایران سپس توضیحاتی درباره وضعیت شاهنامهپژوهی در ترکیه گفت.
صفر عبدالله، عضو پیوسته خارجی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این مراسم شعری خواند.
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز درباره گسترش تعاملات فرهنگی دو کشور ایران و تاجیکستان گفت.
او با آرزوی توفیق برای افغانستان، ابراز امیدواری کرد که این کشور شرایط بهتری در حوزه تعاملات فرهنگی همزبان در ایران و تاجیکستان فراهم شود.
وزیر از حاضران دعوت کرد که تئاتر اسفندیار که با موضوع فردوسی است، ببینند و در ادامه پیام حجتالاسلام رئیسی، رئیس جمهوری برای روز بزرگداشت فردوسی را خواند.
در پایان مراسم از کتاب های منتشر شده در فرهنگستان رونمایی شد.
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: پاسداشت روز زبان فارسی غلامعلی حدادعادل به مناسبت بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی زبان فارسی زبان فارسی زبان فارسی زبان فارسی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۵۷۷۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (15 اردیبهشت)
روزگاری شد که در میخانه خدمت میکنم
در لباس فقر کار اهل دولت میکنم
تا کی اندر دام وصل آرم تذروی خوش خرام
در کمینم و انتظار وقت فرصت میکنم
واعظ ما بوی حق نشنید بشنو کاین سخن
در حضورش نیز میگویم نه غیبت میکنم
با صبا افتان و خیزان میروم تا کوی دوست
و از رفیقان ره استمداد همت میکنم
خاک کویت زحمت ما برنتابد بیش از این
لطفها کردی بتا تخفیف زحمت میکنم
زلف دلبر دام راه و غمزهاش تیر بلاست
یاد دار ای دل که چندینت نصیحت میکنم
دیده بدبین بپوشان ای کریم عیب پوش
زین دلیریها که من در کنج خلوت میکنم
حافظم در مجلسی دردی کشم در محفلی
بنگر این شوخی که چون با خلق صنعت میکنم
برخی اطرافیان حسود و بدخواه سعی می کنند شما را از مسیر درست منحرف کرده به بیراهه بکشانند. مراقب این افراد باشید و جانب احتیاط را از دست ندهید.
قبل از شروع هر کاری، خوب فکر کرده و با عقل و درایت تصمیم بگیرید و عمل کنید تا موفقیت تضمین شود. دوستان مورد اعتماد و دلسوز را بشناسید تا در مواقع نیاز از آن ها یاری بگیرید.
زندگی نامه حافظحافظ، شاعر فارسی زبان قرن هشتم هجری بوده که در سال ۷۲۷ هجری قمری در شهر شیراز متولد شد. پدر او بهاءالدین محمد نام داشت که در دوران کودکی حافظ، از دنیا رفت. حافظ در دوران نوجوانی شاگرد نانوا بود و بههمراه مادرش زندگی سختی را سپری میکرد. گفته میشود او در اوقات فراغت خود به مکتبخانهای که نزدیک نانوایی بود میرفت و خواندن و نوشتن را از همان جا فراگرفته است. او در مجالس درس علما و بزرگان زمان خود شرکت میکرد و نیززمان برای کسب درآمد به کارهای سخت و طاقت فرسا میپرداخت. خانه حافظ در محله شیادان شیراز بود.
این شاعر بزرگ در دوران جوانی بر تمام علوم مذهبی و ادبی مسلط شد و در دهه بیست زندگی خود به یکی از مشاهیر علم و ادب سرزمین خود تبدیل شد. جالب است بدانید که او قرآن را بهطور کامل حفظ بود و به همین خاطر تخلص حافظ را برای او انتخاب کردند. شمس الدین محمدبن بهاءالدین محمد حافظ شیرازی حدود چهل سال در حوزه درس استادان آن زمان از قبیل قوام الدين عبدالله، مولانا بهاء الدين عبدالصمد بحرآبادی، مير سيد شريف علامه گرگانی، مولانا شمس الدين عبدالله و قاضی عضدالدين عيجی شرکت میکرد و به همین خاطر به اکثر دانشهای زمان خود مسلط بود.
حافظ در دوران شاه شیخ ابواسحاق به دربار راه پیدا کرد و شغل دیوانی را برای خود انتخاب کرد. او علاوه بر شاه ابواسحاق، در دربار شاهان دیگری همانند شاه شیخ مبارزالدین، شاه شجاع، شاه منصور و شاه یحیی نیز حضور پیدا کرده بود. حافظ از طریق دیوانی امرار معاش میکرد و شاعری شغل اصلی او نبود. جالب است بدانید که بزرگترین گناه از نظر حافظ، ریاکاری و مردمفریبی بود. حافظ در دوران زندگی خود اشعار بهویژه غزلیات بسیار زیبا و معنیداری سروده است که نیزاکنون پس از گذشت قرنها از آن، بوی تازگی داده و خواندنش آرامشبخش است. دیوان اشعار حافظ شامل غزلیات، قصیده، مثنوی، قطعات و رباعیات میشود.
حافظ در دوران جوانی عاشق دختری به نام شاخه نبات شد؛ البته برخی بر این عقیدهاند که نام همسر حافظ نسرین بود و او این نام را بهدلیل شیرین زبانی معشوقهاش به او اختصاص داده است. او برای رسیدن به معشوقهاش، ۴۰ شبانه روز را بهطور مستمر در آرامگاه باباکوی شب زندهداری کرده و به دعا پرداخت. سپس، با شاخه نبات ازدواج کرد و حاصل این ازدواج یک فرزند پسر بود. حافظ تنها یک بار ازدواج کرد و پس از مرگ همسرش مجرد ماند. به همین خاطر بسیاری از عارفان و عاشقان، عشق مقدس و واقعی را در حافظ جستجو میکنند. پسر این شاعر بزرگ نیز در دوران جوانی در راه سفر نیمهکاره به هند همراه پدرش از دنیا رفت.
در تقویم رسمی ایران، ۲۰ مهر روز بزرگداشت حافظ است و هر ساله در این روز مراسم بزرگداشت حافظ با حضور پژوهشگرانی در سراسر دنیا روی آرامگاهش در شهر شیراز برگزار میشود.
آثار حافظ
دیوان حافظ شامل ۵۰۰ غزل، ۴۲ رباعی و چند قصیده است که آن را در در ۵۰ سال از زندگی خود سروده است؛ یعنی بهطور متوسط در هر سال تنها ۱۰ غزل سروده است؛ زیرا او در لحظاتی خاص به سرودن اشعار خود میپرداخت و تمرکز خود را روی خلق آثاری ناب گذاشته بود که شایسته مقام معشوق باشد. این نکته بسیار قابلتوجه و تاملبرانگیز بوده و به همین خاطر دیوان او را به یک کتاب خاص و خواندنی تبدیل کرده است. دیوان حافظ بیش از ۴۰۰ بار به زبان فارسی و زبانهای دیگر دنیا به چاپ رسیده است. حافظ لقب ماهرترین غزلسرای زبان فارسی را نیز با اقتدار از آن خود کرده و تک بیتهای او بسیار درخشان و تماشایی است.
شاید تعبیر کردن یا قدرت تاویل پذیری را بتوان از مهمترین خصوصیات اشعار حافظ به حساب آورد؛ زیرا هر کس که دیوان حافظ را باز کرده و غزلی از آن میخواند، با توجه به شرایط روحی خود برداشت متفاوتی از آن میکند؛ بهگونهای که حافظ آن شعر را فقط برای حال آن لحظه او سروده است. در اشعار حافظ، تناسبات هنری به شکلی ظریف و دقیق رعایت شدهاند و ایهام و ابهام را به جا و درست به کار برده است. در برخی از اشعار حافظ، زبان طنز نیز به کار گرفته شده تا ناگفتهها به کمک زبان طنز بیان شود.
کانال عصر ایران در تلگرام